Σύστημα θέρμανση: Τι να βάλω; Υπάρχει ιδανική θέρμανση για το σπίτι;

Το πώς θερμαίνετε το σπίτι σας είναι πολύ σημαντικό. Έτσι θα έχετε ένα ζεστό και άνετο σπίτι το χειμώνα αλλά και τους λογαριασμούς υπό έλεγχο.

Σύστημα θέρμανσης

Με τόσα όμως συστήματα θέρμανσης που είναι διαθέσιμα ποιο από όλα να επιλέξετε; Ποιο είναι το καλύτερο για το δικό σας σπίτι; Είτε έχετε αγοράσει ένα σπίτι με μια υπάρχουσα εγκατάσταση και παλιό σύστημα θέρμανσης είτε αναρωτιέστε πως μπορείτε να μειώσετε το κόστος της θέρμανσης, εμείς θα σας βοηθήσουμε να ενημερωθείτε για το ποια είναι η πιο σωστή θέρμανση για το σπίτι σας.

Ενημερωθείτε για τα διαφορετικά συστήματα θέρμανσης για το σπίτι συμπεριλαμβανομένων και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Χρησιμοποιώντας λιγότερη ενέργεια ή ενέργεια με χαμηλότερο κόστος μπορείτε να πετύχετε μεγάλη εξοικονόμηση στα μηνιαία έξοδα θέρμανσης.

Θέρμανση για το σπίτι με ξύλο ή πέλετ.

Εναλλακτικά της θέρμανσης με φυσικό αέριο, πετρέλαιο, υγραέριο ή ηλεκτρικό είναι η θέρμανση με ξύλα. Αυτά τα συστήματα θέρμανσης καίνε ξύλα, κούτσουρα ή πέλετ ξύλου έτσι ώστε να θερμάνουν νερό ή απευθείας τον χώρο. Οι δυο βασικοί τρόποι θέρμανσης με ξύλα είναι καυστήρες-λέβητες ξύλου ή πέλετ και τα τζάκια ενεργειακά ή απλά.

Σύστημα θέρμανσης με λέβητες ξύλου ή πέλετ.

Η θέρμανση για το σπίτι με ξυλολέβητα ή λέβητα πελετ είναι ένα σύστημα κεντρικής θέρμανσης που αντί για αέριο η πετρέλαιο χρησιμοποιεί ξύλο. Η τροφοδοσία γίνεται η του συστήματος - καυστήρα αυτόματα η χειροκίνητα.Ο λέβητας ξύλου λειτουργεί σε πολύ υψηλή θερμοκρασία κάνοντας την καλύτερη δυνατή καύση. Με αυτό τον τρόπο χρησιμοποιείται όλη η θερμική ενέργεια του ξύλου. Το ζεστό νερό τροφοδοτεί ένα ενδιάμεσο δοχείο όπου στέλνει το ζεστό νερό όταν απαιτηθεί από τον χρήστη.

• Τα συστήματα αυτά είναι έχουν μεγάλο πλεονέκτημα οικονομίας μιας και  χρησιμοποιούν πολύ φθηνή πρώτη ύλη.
• Ο βαθμός απόδοσης της καύσης και η σχέση οικονομίας/τιμής είναι πάρα πολύ κάλοι.
• Ειδικά στα χωριά τα ξύλα είναι πολλές φορές του ιδιοκτήτη ή μπορεί να τα αγοράσει και να τα στοιβάξει  το καλοκαίρι όταν είναι ξερά.
• Ένα σύστημα ξυλολέβητα προϋποθέτει εγκατάσταση με δίκτυο σωληνώσεων κυκλοφορητές καλοριφέρ κλπ.
• Επίσης πιθανόν να χρειαστεί να προστεθούν δοχεία και αυτοματισμοί έλεγχου και ασφαλείας που αυξάνουν το αρχικό κόστος εγκατάστασης.
• Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η αποθήκευση του ξύλου απαιτεί χώρο.
• Επίσης θα πρέπει να έχετε προνοήσει έγκαιρα να έχετε αρκετά ξύλα ή πέλετ.
• Οι ξυλολέβητες συνήθως τροφοδοτούνται καθημερινά με το χέρι σε αντίθεση με το πέλλετ που μπορεί να έχει αυτόματο σύστημα τροφοδοσίας.

Ενεργειακά τζάκια - κασέτες ενεργειακού τζακιού.

Δεν πρόκειται να αναφερθούμε καθόλου στα κλασσικά τζάκια που ουσιαστικά είναι η πιο ενεργοβόρα και ασύμφορη ενεργειακή λύση(βαθμός απόδοσης 15%). Τα κλασσικά τζάκια προσφέρουν αισθητική παρά χρηστικότητα και είναι καλύτερο να μην τα θεωρούμαι καν συσκευή θέρμανσης.

Τα ενεργειακά τζάκια -  ένθετες κασέτες έχουν πολύ καλή ενεργειακή απόδοση και είναι ένας άριστος τρόπος αντικατάστασης των παλιών τζακιών με νέα και πιο αποδοτικά συστήματα. Οι τρόποι κατασκευής είναι βασικά δυο – ο ένας είναι κατασκευή ενεργειακού τζακιού από την αρχή και ο άλλος τοποθέτηση κασετίνας-ένθετου σε υπάρχουσα ανοιχτή εστία καύσης.

Ο τρόπος κατασκευής του τζακιού η επιλογή του σωστού εξοπλισμού  και συνεργείου είναι πολύ σημαντική για την σωστή λειτουργία και την ασφάλεια σας. Η αξιολόγηση πρέπει να γίνεται από αξιόπιστο επαγγελματία έτσι ώστε να καθοριστεί ο τρόπος κατασκευής και να επιλεγεί ο κατάλληλος εξοπλισμός.

Η εγκατάσταση θα πρέπει να γίνει όσο πιο στεγανή γίνεται για ασφάλεια αλλά και σωστή λειτουργία. Επίσης όλα τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν θα πρέπει να είναι πιστοποιημένα.

Τα ενεργειακά τζάκια ακτινοβολούν την θερμότητα στο χώρο αλλά και μεταφέρουν και θερμό αέρα στο δωμάτιο. Ο αέρας μπαίνει ψυχρός στο κάτω μέρος του τζακιού/εναλλάκτη και βγαίνει ζεστός από το πάνω μέρος ή από ειδικές θυρίδες μέσω αεραγωγού.

Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ένας μέσος βαθμός απόδοσης 70% που τα καθιστά ενεργειακά αποδοτικά και οικονομικά.

Κάποια ενεργειακά τζάκια έχουν την δυνατότητα να συνδεθούν και με το σύστημα κεντρικής θέρμανσης καλοριφέρ κ.λ.π. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη όμως προσοχή στην σωστή εγκατάσταση και τις διατάξεις ασφαλείας.

Τέλος όλα τα τζάκια μπορούν να συνδεθούν με αεραγωγούς που να πηγαίνουν σε όλα τα δωμάτια του σπιτιού. Ειδικά στις νέες κατασκευές με τον κανονισμό ΚΕΝΑΚ που τα σπίτια έχουν πολύ καλή θερμομόνωση η θέρμανση με αεραγωγούς και ενεργειακό τζάκι είναι μια πολύ καλή και συμφέρουσα πρόταση.

 Σόμπες - στόφες ξύλου ή πέλετ.

Οι σόμπες αλλά και οι στόφες που καίνε ξύλα είναι από τις πιο συνηθισμένες συσκευές θέρμανσης ειδικά στην επαρχία. Τώρα διατίθενται στην αγορά σόμπες με καταλύτη που μπορούν να φτάσουν βαθμό απόδοσης στην καύση μέχρι και 80%.

Οι καινούργιες σόμπες είναι ειδικά σχεδιασμένες ώστε να προσφέρουν την μεγίστη απόδοση, ένα άριστο οπτικό αποτέλεσμα αλλά και μεγάλη οικονομία. Στην εγκατάσταση τους είναι άπλες -  θα πρέπει όμως να ανοιχτούν κάποιες τρύπες για να βγει η καμινάδα. Επίσης θα πρέπει να προσέξετε τα ξύλα που χρησιμοποιείτε να είναι σχετικά ξερά. Πολλοί κατασκευαστές προτείνουν σαν όριο το 16-17% υγρασία στο ξύλο.

Η θέρμανση με πέλετ (pellet) αποτελεί μια εναλλακτική μορφή θέρμανσης η οποία κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια. Εμφανίστηκε αρχικά στην Αμερική και σιγά σιγά εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη. Τι εννοούμε όμως όταν λέμε θέρμανση με πέλετ ;

Το πέλετ είναι ένα είδος βιοκαύσιμου το οποίο παράγεται από υπολείμματα ξύλου (πριονίδια), δασικά και γεωργικά υπολείμματα. Τα υλικά αυτά συμπιέζονται και υφίστανται ειδική επεξεργασία ώστε να αποβάλλουν πλήρως την υγρασία και στη συνέχεια παίρνουν τη μορφή που όλοι γνωρίζουμε (σα μικροί κύλινδροι). Σε όλη τη διαδικασία παραγωγής του πέλετ δε χρησιμοποιούνται καθόλου χημικές ουσίες ή κόλλες καθιστώντας το ασφαλές στη χρήση.

Η θέρμανση με πέλετ μπορεί να επιτευχθεί με σόμπες ή τζάκι αλλά και με κεντρικό σύστημα θέρμανσης που χρησιμοποιεί πέλετ ως καύσιμο. Στην περίπτωση που ενδιαφέρεστε να έχετε κεντρική θέρμανση ή αυτόνομη θέρμανση με πέλετ σε υπάρχουσα εγκατάσταση,  τότε θα πρέπει να γνωρίζετε ότι χρειάζεται να γίνει αντικατάσταση του παλιού καυστήρα και λέβητα με νέους για την καύση του πέλετ.

Ένα από τα σπουδαιότερα πλεονεκτήματα της βιομάζας πέλετ είναι το κόστος της το οποίο είναι σημαντικά μικρότερο από τα υπόλοιπα ορυκτά καύσιμα εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο σημαντική οικονομία χρημάτων. Αξίζει να αναφέρουμε ότι δύο κιλά πέλετ παράγουν την ίδια θερμική ενέργεια που παράγει ένα λίτρο πετρέλαιο.

Η μέθοδος αυτή για τη θέρμανση σπιτιού ή επαγγελματικού χώρου είναι επίσης απόλυτα φιλική προς το περιβάλλον καθώς έχουν σχεδόν μηδενικό ισοζύγιο CO2, αφού το διοξείδιο του άνθρακα που παράγεται από την καύση τους αντιστοιχεί σε αυτό που απορροφούν τα φυτά για την ανάπτυξή τους.

Το σχήμα που έχουν τα πέλετς καθώς και οι μικρές διαστάσεις τους τους δίνουν το πλεονέκτημα να αποθηκεύονται και να μεταφέρονται με ευκολία, χωρίς να λερώνουν το χώρο όπως συμβαίνει με άλλα καύσιμα. Αξίζει να σημειώσουμε ότι τα πέλετς επιτυγχάνουν σχεδόν τέλεια καύση με αποτέλεσμα την υψηλή θερμαντική τους απόδοση αλλά και τα ελάχιστα κατάλοιπα (στάχτη) κατά την καύση τους.

Θέρμανση με πετρέλαιο.

Η θέρμανση με πετρέλαιο αποτελεί τον παραδοσιακό τρόπο θέρμανσης και την επιλογή πολλών νοικοκυριών. Παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες και τις πολλαπλές επιλογές που υπάρχουν πλέον για τη θέρμανση του χώρου μας δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιλέγουν το πετρέλαιο για να ζεστάνουν το σπίτι τους. Οι βασικοί τρόποι θέρμανσης με πετρέλαιο είναι η σόμπα πετρελαίου, ατομικός λέβητας πετρελαίου, κοινόχρηστο σύστημα θέρμανσης και αυτόνομη θέρμανση με πετρέλαιο.

Αυτό που έχει σημασία όταν επιλέγουμε σύστημα θέρμανσης, είναι να διαλέξουμε εκείνο που μας παρέχει καλύτερες συνθήκες θερμικής άνεσης αλλά και που μας δίνει οικονομία στην λειτουργία, επιβαρύνοντας όσο λιγότερο  γίνεται το περιβάλλον. Καλό είναι λοιπόν, στην περίπτωση που έχουμε επιλέξει θέρμανση με πετρέλαιο και πριν «ανάψουμε» τα καλοριφέρ μας να γνωρίζουμε κάποια βασικά πράγματα.

Καταρχήν χρειάζεται να φροντίζουμε για τη σωστή συντήρηση του καυστήρα και του λέβητα. Είναι απαραίτητο να πραγματοποιούμε μια φορά το χρόνο, συνήθως πριν την έναρξη της χειμερινής περιόδου, συντήρηση της εγκατάστασής μας και ρύθμιση του κεντρικού συστήματος θέρμανσης, ώστε να αποφύγουμε τυχόν διαρροές και να εξασφαλίσουμε τη σωστή λειτουργία του συστήματος. Η συντήρηση του καυστήρα εκτός από σωστή λειτουργία διασφαλίζει και το χαμηλό κόστος- ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ένα καλοσυντηρημένο σύστημα θέρμανσης μπορεί να εξοικονομήσει έως και 20% σε καύσιμο.

Καλό θα ήταν κατά την παραλαβή του πετρελαίου να γίνεται μέτρηση μαζί με τον οδηγό του βυτιοφόρου πόσα εκατοστά είναι το ύψος του πετρελαίου που υπάρχει στη δεξαμενή πριν αλλά και μετά την παράδοση. Επίσης πριν παραγγείλουμε πετρέλαιο, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι ένας τόνος αντιστοιχεί σε 1200 λίτρα.

Η θέρμανση με πετρέλαιο είναι ένας δοκιμασμένος για πάρα πολλά χρόνια τρόπος θέρμανσης. Αναμφισβήτητα, ζεσταίνει ομοιόμορφα το χώρο μας και η θέρμανση διαρκεί αρκετές ώρες μετά το κλείσιμο των καλοριφέρ, αφού με αυτόν τον τρόπο ζεσταίνονται οι τοίχοι και τα έπιπλα τα οποία στη συνέχεια αντανακλούν αυτή τη ζέστη στο χώρο.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι το πετρέλαιο αν και είναι εύφλεκτο υλικό είναι αρκετά ασφαλές και δεν εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους όπως π.χ. έκρηξη, αναθυμιάσεις. Παρόλα αυτά τα λεβητοστάσια πρέπει να να μην χρησιμοποιούνται σαν χώρος αποθήκευσης (κούτες και διάφορα υλικά) κτλ. και να έχουν εγκατεστημένα στην σωστή θέση τα συστήματα πυρόσβεσης.

Η επιλογή θέρμανσης είναι ένα σοβαρό θέμα που μας απασχολεί όλο και περισσότερο. Ο καθένας από μας έχει τα δικά του κριτήρια βάσει των οποίων θα αποφασίσει με ποιο τρόπο θα θερμάνει το χώρο του. Η θέρμανση με πετρέλαιο είναι σίγουρα μια δοκιμασμένη και αποτελεσματική μέθοδος, η οποία έχει αποτελέσει την επιλογή στη θέρμανση για πολλές δεκαετίες.

Θέρμανση με ανανεώσιμες πήγες ενέργειας ΑΠΕ

Η τάση της τεχνολογίας πανευρωπαϊκά είναι να αντικατασταθεί η  παραγωγή της ενέργειας με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και όχι πετρέλαιο ή αέριο. Έτσι λοιπόν και στην θέρμανση οι ΑΠΕ έχουν μπει δυναμικά τα τελευταία χρονιά. Αρχικά το κόστος για μονάδες θέρμανσης σε κατοικίες με ΑΠΕ ήταν πολύ μεγάλο. Η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει συμβάλει σημαντικά στο να μπορέσει το κόστος κατασκευής να μειωθεί.

Η θέρμανση μιας κατοικίας με ΑΠΕ μπορεί να γίνει με τον ήλιο(ηλιοθερμία) με αντλίες θερμότητας και με βιομάζα. Διαβάστε πιο κάτω για τις αντλίες θερμότητας και την ηλιοθερμία. Την βιομάζα την έχουμε ήδη καλύψει στην ενότητα Θέρμανση για το σπίτι με ξύλο ή πέλετ.

Ηλιοθερμία - θέρμανση σπιτιού με ηλιακούς θερμοσίφωνες.

Στα ηλιοθερμικά συστήματα ο κύριος εξοπλισμός είναι ο ηλιακός συλλέκτης. Ο συλλέκτης είναι τοποθετημένος στη στέγη ή στην ταράτσα των σπιτιών. Είναι οι ίδιοι συλλέκτες που χρησιμοποιούνται στους ηλιακούς θερμοσίφωνες για την παραγωγή ζεστού νερού.

Ο συνηθέστερος τύπος συλλέκτη είναι ο επιλεκτικός αλλά σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται και συλλέκτες κενού για καλύτερη απόδοση και υψηλότερες θερμοκρασίες νερού. Η ηλιακή ενέργεια που συγκεντρώνεται πάνω  στον συλλέκτη μεταφέρεται μέσω ενός μίγματος νερού  και γλυκόλης και αποθηκεύεται σε ένα δοχείο στο λεβητοστάσιο του σπιτιού. Από εκεί γίνεται διανομή στα καλοριφέρ και από ξεχωριστό κύκλωμα στo μπάνια και την κουζίνα.

Τα ηλιοθερμικά συστήματα αποδίδουν ιδανικά την θερμότητα σε συστήματα ενδοδαπέδιας θέρμανσης με σωλήνες. Η ενδοδαπέδια θέρμανση είναι ιδανική για λειτουργία με τέτοια συστήματα επειδή λειτουργεί άριστα σε σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες

Είναι προφανές ότι όταν υπάρχει αρκετή ηλιοφάνεια τα  ηλιακά συστήματα μπορούν να δουλέψουν αποτελεσματικά. Όταν όμως υπάρχει συννεφιά θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα άλλο σύστημα θέρμανσης που θα πρέπει να είναι πάντα standby.

Μελέτη - Σχεδιασμός - Επιλογή Λέβητα.

Αρχικά, χρειάζεται να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή λέβητα, η οποία θα πρέπει να γίνει κατόπιν μελέτης μηχανικού, έτσι ώστε να έχουν ληφθεί υπόψη όλοι οι απαραίτητοι παράγοντες (θερμικές απώλειες κτιρίου, αριθμός διαμερισμάτων αν πρόκειται για πολυκατοικία κτλ.). Με άλλα λόγια, αυτό που θέλουμε να αποφύγουμε είναι η τοποθέτηση στο σύστημα θέρμανσης ενός λέβητα διαφορετικού μεγέθους από αυτόν που χρειαζόμαστε εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο ότι και οι ανάγκες μας θα καλύπτονται αλλά θα επιτυγχάνουμε και εξοικονόμηση ενέργειας.

Ένα άλλο σημείο το οποίο αξίζει να προσέξουμε στο σύστημα θέρμανσης είναι η θερμοκρασία του νερού, η οποία αρκετές φορές είναι υψηλότερη από αυτό που χρειάζεται με αποτέλεσμα την άσκοπη κατανάλωση ενέργειας. Καλό είναι λοιπόν να συμβουλευτείτε τους ειδικούς για την ενδεδειγμένη θερμοκρασία στο λέβητά σας, ώστε να εξασφαλίσετε την εύρυθμη λειτουργία του.

Πολύ σημαντικό ρόλο σε ένα σύστημα θέρμανσης παίζει και ο ορθός σχεδιασμός από τον μηχανικό του υδραυλικού δικτύου όπως και η σωστή επιλογή θερμαντικών σωμάτων, προκειμένου για τη σωστά κατανεμημένη θερμοκρασία στους χώρους. Η τοποθέτηση λάθος μεγέθους σωμάτων στους διάφορους χώρους έχει ως αποτέλεσμα να μη θερμαίνονται σωστά αυτά τα δωμάτια (υπερθέρμανση ή ελλιπής θέρμανση) και να παρατηρείται άσκοπη κατανάλωση ενέργειας η οποία φυσικά αυξάνει το κόστος θέρμανσης. Η τοποθέτηση θερμοστατικών κεφαλών είναι μια πολύ καλή επιλογή για να εξασφαλίσουμε σωστή λειτουργία και οικονομία. Πάντως, όπως και να έχει, η μελέτη από μηχανικό είναι απαραίτητη για την ορθή ρύθμιση και λειτουργία του δικτύου.

Η τοποθέτηση των θερμαντικών σωμάτων στα σωστά σημεία όπως και η αποφυγή κάλυψής τους με διάφορα αντικείμενα είναι καθοριστικής σημασίας για την αποδοτική θέρμανση του χώρου αλλά και για την αποφυγή άσκοπης κατανάλωσης ενέργειας. Άλλα σημεία που μπορούμε να προσέξουμε είναι ο σωστός αερισμός του λεβητοστασίου, η σωστή θέση του θερμοστάτη για να έχουμε ακριβή ένδειξη της θερμοκρασίας του χώρου κ.ά.

Επιλογή καυσίμου και εξοικονόμηση ενέργειας.

Η σωστή επιλογή του καυσίμου ή της ενέργειας που χρειάζεται για το σύστημα θέρμανσης είναι πολύ σημαντική και θα πρέπει να γίνεται με βασικότερο κριτήριο την οικονομία-εξοικονόμηση ενέργειας. Πολλές φορές υπάρχουν περιορισμοί που μπορεί να μην επιτρέπουν την χρήση του πιο λειτουργικού και οικονομικού συστήματος π.χ. στη θέση που βρίσκεται το κτίριο να μην περνάει το φυσικό αέριο, ο τρόπος κατασκευής ή η θέση του λεβητοστασίου(λεβητοστάσια χωρίς αερισμό ή κάτω από σκάλες), το σύμφωνο της πολυκατοικίας κ.α.

Η ενεργειακή αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης σε κατοικίες(μονοκατοικίες-πολυκατοικίες) μπορεί να επιδοτηθεί από το συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα εξοικονομώ κατ οίκον έως και 70%. Μέσω του προγράμματος μπορούν να γίνουν εργασίες για εγκατάσταση νέου λέβητα πετρελαίου-φυσικού αερίου, ή συστήματος θέρμανσης με αντλίες θερμότητας, ηλιοθερμία και ξυλολέβητες. Επισης το πρόγραμμα επιδοτεί την εγκατάσταση και αντικατάσταση σωληνώσεων, δοχείων, συστημάτων αυτοματισμού και εξοικονόμησης ενέργειας, θερμοστατικές κεφάλες, θερμιδομετρητές κ.α.