Θέρμανση & λέβητες.
Οι λέβητες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των συστημάτων κεντρικής θέρμανσης καθώς μέσα σε αυτούς παράγεται θερμότητα από την καύση του καυσίμου(φυσικό αέριο, πετρέλαιο, ξύλα, πέλλετ, βιομάζα). Με άλλα λόγια, οι λέβητες είναι μηχανολογικός εξοπλισμός-μεταλλικά δοχεία τα οποία θερμαίνονται από την καύσιμη ύλη για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης ή ατμού. Οι λέβητες ζεστού νερού είναι οι συνηθισμένοι λέβητες που υπάρχουν στις κατοικίες, νοσοκομεία, κτίρια γραφείων ενώ οι λέβητες ατμού χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστον στη βιομηχανική παραγωγή και σε ειδικές εφαρμογές.
Οι λέβητες είναι τα δοχεία όπου θερμαίνεται το νερό και είναι φτιαγμένα από ειδικά μέταλλα. Τα συστήματα λέβητα διανέμουν το ζεστό νερό, στα θερμαντικά σώματα ή άλλες συσκευές και δωμάτια σε όλο το σπίτι. Το "κρύο" νερό επιστρέφει στον λέβητα για να θερμανθεί. Οι οικιακοί λέβητες χρησιμοποιούν γενικά φυσικό αέριο ή πετρέλαιο θέρμανσης για καύσιμα.
Ο λέβητας χρησιμοποιεί μια αντλία για να κυκλοφορεί το ζεστό νερό μέσω σωλήνων. Ο έλεγχος του λέβητα γίνεται από σύνθετα συστήματα ασφαλείας που περιλαμβάνουν θερμοστάτες, υδροστάτες και βαλβίδες που ρυθμίζουν την κυκλοφορία και τη θερμοκρασία του νερού.
Λέβητες: ποιοι τύποι υπάρχουν;
Διακρίνονται σε δύο τύπους σύμφωνα με το υλικό κατασκευής τους, σε χαλύβδινους και μαντεμένιους.
- Οι μαντεμένιοι ή αλλιώς λέβητες έχουν ως κύρια χαρακτηριστικά τους την ανθεκτικότητά τους στις διαβρώσεις και το γεγονός ότι είναι συναρμολογούμενοι. Έτσι λοιπόν, μεταφέρονται εύκολα αφού η μεταφορά τους μπορεί να γίνει σε κομμάτια και να συναρμολογηθούν απευθείας στο λεβητοστάσιο. Ακόμη, σε περίπτωση που υπάρχει οποιαδήποτε βλάβη, η επιδιόρθωση είναι εύκολη αφού μπορεί να γίνει αντικατάσταση μόνο στο μέρος που έχει παρουσιάσει πρόβλημα, χωρίς να χρειάζεται να αλλαχθεί όλος ο λέβητας.
Στα μειονεκτήματα των μαντεμένιων λεβήτων θα μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε το υψηλό κόστος αγοράς τους συγκριτικά με τους χαλύβδινους αλλά και την ευαισθησία τους στις αλλαγές της θερμοκρασίας.
- Από την άλλη, οι χαλύβδινοι λέβητες έχουν ως βασικά πλεονεκτήματα το χαμηλό κόστος αγοράς, το μικρότερο βάρος τους καθώς και το γεγονός ότι είναι περισσότεροι ανθεκτικοί στις πιέσεις και τις αλλαγές της θερμοκρασίας σε σύγκριση με τους μαντεμένιους. Ακόμη έχουν υψηλό βαθμό απόδοσης, που σημαίνει οικονομικότερη λειτουργία και ταχύτερη απόσβεση του κόστους αγοράς. Ένα μειονέκτημα που παρουσιάζουν είναι ότι έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής (25 με 30 χρόνια) κάτι που δεν ισχύει στους μαντεμένιους, οι οποίοι έχουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Ποια είναι τα βασικά μέρη τους;
Αποτελούνται από τα παρακάτω βασικά μέρη:
α) τον καυστήρα, όπου γίνεται η καύση του καυσίμου,
β) τον φλογοθάλαμο όπου εκτονώνεται η καύση και υπάρχει η φλόγα του καιγόμενου καυσίμου,
γ) τους καπναυλούς, από όπου περνούν τα καυσαέρια και θερμαίνουν το νερό
δ) τους αυλούς και τον υδροθάλαμο από όπου περνάει το νερό, ζεσταίνεται και στη συνέχεια πηγαίνει προς διάθεση,
ε) την έξοδο των καυσαερίων και τέλος
ζ) την είσοδο και έξοδο του νερού προς τα σώματα.
Οι λέβητες έχουν προσαρμοσμένα πάνω τους συστήματα ελέγχου και ασφαλιστικές διατάξεις έτσι ώστε να υπάρχει σωστή, ασφαλής, οικονομική, απρόσκοπτη λειτουργία και παροχή ζεστού νερού όταν και όπου αυτό απαιτείται.
Θέρμανση - λέβητες & καύσιμη ύλη.
Μια άλλη διάκριση που γίνεται στα συγκεκριμένα συστήματα θέρμανσης είναι ανάλογα με το καύσιμο που χρησιμοποιούν, έτσι έχουμε λέβητες πετρελαίου, φυσικού αερίου, με καυσόξυλα και πέλετ-βιομάζας.
Φυσικό αέριο.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε για κεντρική είτε για ατομική θέρμανση. Έτσι λοιπόν, μπορούμε να τοποθετήσουμε επίτοιχο λέβητα φυσικού αερίου στο μπαλκόνι μας εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο μείωση στα πάγια έξοδα αλλά και ανεξαρτησία στη λειτουργία της θέρμανσης του χώρου μας. Σε περιπτώσεις κεντρικής θέρμανσης ο λέβητας φυσικού αερίου προσφέρει άνετη και οικονομική θέρμανση, χωρίς δυσάρεστες μυρωδιές, με πολύ χαμηλότερο κόστος συντήρησης και υψηλό βαθμό απόδοσης. Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται προηγουμένως να γίνει μελέτη η οποία κατατίθεται για έγκριση στην εταιρεία φυσικού αερίου. Σε αυτό το σημείο χρειάζεται να αναφέρουμε ότι υπάρχουν οι λέβητες συμπύκνωσης, οι οποίοι ουσιαστικά αξιοποιούν την ενέργεια των καυσαερίων, έχοντας πολύ υψηλό ποσοστό απόδοσης (ακόμη και πάνω από το 100%) και πολύ υψηλό βαθμό καύσης. Τέλος θα πρέπει να επισημάνουμε ότι οι λέβητες φυσικού αερίου άλλα και γενικότερα η θέρμανση με φυσικό αέριο αποτελεί μια πολύ ασφαλή και δοκιμασμένη λύση για τη θέρμανση του σπιτιού.
Πετρελαίο.
Οι λέβητες πετρελαίου μπορούν και αυτοί να χρησιμοποιηθούν για ατομική και κεντρική θέρμανση. Συνηθέστερα πάντως τους συναντάμε στην κεντρική θέρμανση καθώς οι ατομικοί λέβητες πετρελαίου δεν ενδείκνυνται για εγκατάσταση στα μπαλκόνια των διαμερισμάτων. Αποτελούσαν την παραδοσιακή μορφή θέρμανσης στη χώρα μας μέχρι πρότινος, τα τελευταία χρόνια όμως αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει και αυτό οφείλεται στη συνεχώς αυξανόμενη τιμή του συγκεκριμένου καυσίμου αλλά και στο γεγονός ότι το πετρέλαιο δεν αποτελεί ανανεώσιμη πηγή ενέργειας και η καύση του έχει σημαντικές επιπτώσεις στον πλανήτη. Άλλα μειονεκτήματα είναι το γεγονός ότι το πετρέλαιο δεν είναι διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή όπως το φυσικό αέριο αλλά θα πρέπει να έχουμε απόθεμα πετρελαίου στη δεξαμενή μας, ότι απαιτείται περισσότερος χώρος για αυτό το σύστημα θέρμανσης κτλ.
Ξύλο.
Οι λέβητες ξύλου-ξυλολέβητες αποτελούν μια εναλλακτική μορφή θέρμανσης οι οποίοι όμως ενδείκνυνται περισσότερο για ανοιχτούς χώρους (χωριά κτλ.) και όχι για αστικές περιοχές και ένας από τους λόγους είναι το γεγονός ότι σε αυτές τις περιοχές τα ξύλα υπάρχουν σε αφθονία. Η πρώτη ύλη που χρησιμοποιούν είναι τα ξύλα τα οποία είναι πολύ φθηνότερα από τα άλλα καύσιμα (πετρέλαιο κ.ά.). Η χρήση τους προϋποθέτει ότι θα υπάρχει επαρκής αποθηκευτικός χώρος, ενώ ένα βασικό τους μειονέκτημα είναι οι μεγάλες ποσότητες στάχτης που παράγουν. Οι ξυλολέβητες είναι ένα σύστημα θέρμανσης που αρχίζει να γίνεται δημοφιλές μιας και η θερμανση με ξυλα αποτελει μια πολύ οικονομική λύση.
Πέλετ.
Στις εναλλακτικές μορφές θέρμανσης συγκαταλέγονται και οι λέβητες pellet (πέλετ). Το πέλετ είναι μια μορφή βιομάζας και αποτελείται από συμπιεσμένα κομμάτια ξύλου, πριονίδι κτλ. Οι λέβητες πέλετ κερδίζουν σιγά σιγά έδαφος στον τομέα της θέρμανσης καθώς το καύσιμο που χρησιμοποιούν έχει χαμηλό κόστος ενώ δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον.
Λέβητες στα τζάκια.
Μια ακόμη κατηγορία που συναντάμε είναι οι λέβητες που προσαρμόζονται στα τζάκια. Αυτοί οι λέβητες χρησιμοποιούν το ξύλο ως καύσιμο ενώ η χρήση τους είναι πιο περιορισμένη καθώς μπορούν να προσφέρουν θέρμανση για συγκεκριμένα τετραγωνικά μέτρα.
